نسیم شمال

رَواد -    نسیم شمال

سیداشرف‌الدین حسینی در حدود سال 1287 ه.ق. در قزوین متولد شد. اقامت در رشت و آغاز فعالیت‌های مطبوعاتی او در آن شهر در پی صدور فرمان مشروطیت، سبب شد که به گیلانی معروف شود. سیداشرف‌الدین که به شدت تحت‌تاثیر موج بیداری روشنفکران زمانه و اندیشه‌های آزاد‌ی‌خواهانه آنان قرار گرفته بود، نُه ماه پیش از ابتدای استبداد صغیر (به توپ بسته‌شدن مجلس در جمادی‌الاول سال 1326 قمری) روزنامه‌ای ادبی و فکاهی را به نام نسیم شمال در شهر رشت منتشر کرد. به همین سبب بعدها مدیر و نویسندۀ این روزنامه هم به نام نسیم شمال شهرت یافت. انتشار روزنامۀ نسیم شمال تا انحلال مجلس ادامه یافت و پس از آن توفیق شد. (فخرایی، 1356: 125). «او درد زمانۀ خویش بود و قلمش را در این طریق و جانش را در این مسیر فرسود»(شیخلووند، 1384: 354) و «سرانجام در سال 1345 هجری قمری شایع شد که به بیماری جنون مبتلا شده است»(شکیبا، 1370: 270)
اشعار وطنی نسیم شمال از صمیم قلب و عمق جان سروده شده است:

گردیده وطن غرقه‌ی اندوه و مـحن‌           وای‌ ای‌ وای‌ وطن وای‌
خیزید و روید از پی تابوت‌ و کفن‌            وای‌ ای‌ وای‌ وطن‌ وای
تا چـند کـشی نعره که قانون خدا کو؟     گوش شنوا کو؟
آن کس که دهد گوش به عرض فقرا کو؟     گوش شنوا کو؟...

(نسیم شمال: 176)

تا چند نمائی ز جوانان وطن یاد           چون صید فتادند همه در کف صیاد

(همان: 189)

نویسنده و پژوهشگر

دکتر فاطمه حکیما