فومو (FOMO) ترس از دست دادن در مقابل جومو (JOMO) لذت از دست دادن

فومو چیست؟ و چه معنایی دارد؟

همه‌گیر شدن شبکه‌های اجتماعی موجب شکل‌گیری نشانگان روانشناختی جدیدی هم شده‌است. فوبو (FOBO) یا ترس از دست دادن گزینۀ بهتر و فومو (FOMO) ترس از دست دادن فرصت از جمله این نشانگان روانشناختی است. FOMO اغلب منجر به احساس ناراحتی، نارضایتی، افسردگی و استرس می‌شود. ترس از دست دادن (FOMO) یک پاسخ عاطفی به این باور است که افراد دیگر زندگی بهتر و رضایت‌بخش‌تری دارند یا فرصت‌های مهمی را از دست داده اند.

رسانه های اجتماعی و سایر علل FOMO

FOMO ناشی از احساس اضطراب در مورد این ایده است که یک تجربه هیجان انگیز یا فرصت مهم از دست می‌رود یا از بین برود. FOMO توسط آمیگدال تولید می‌شود - بخشی از مغز که تشخیص می‌دهد آیا چیزی تهدیدی برای بقا است یا خیر. این قسمت از مغز تصور از دست فرصت‌ها را به عنوان یک تهدید، ادراک می‌کند. افرادی که نسبت به تهدیدات محیطی حساس‌ترند FOMO را احتمالا بیشتر تجربه خواهند کرد.. افراد وسواسی، مضطرب و افرادی که با نوعی آسیب عاطفی در گذشته خود دست و پنجه نرم می‌کنند.
گوشی‌های هوشمند و رسانه‌های اجتماعی با ایجاد موقعیت‌هایی باعث می‌شوند کاربران دائماً زندگی خود را با تجربیات ایده‌آلی دیگران که به صورت آنلاین می‌بینند مقایسه کنند، همین امر وقوع FOMO را تشدید می‌کند. با وجود برنامه‌ها و وب‌سایت‌هایی مانند توییتر، فیس‌بوک، اینستاگرام و..، تماشای فعالیت‌ها وکارهایی که دیگران انجام می‌دهند آسان‌تر از همیشه شده است. نسخه‌های پر زرق و برق زندگی دیگران که در پست و استوری اینستاگرام یا وضعیت فیس‌بوک و واتساپ به نمایش در می‌آید احساس کاربران را از چیزی که عادی است تغییر می‌دهد و باعث می‌شود آنها فکر کنند که نسبت به همتایان خود بدتر عمل می‌کنند. و عقب‌تر هستند. اینگونه مردم به جای اینکه به چیزهای بزرگ زندگی خود به درون خود نگاه کنند، به تجربیات دیگران نگاه می‌کنند.

بازاریابی FOMO به عنوان راهی برای ترغیب مصرف کنندگان به خرید محصولات خاص یا شرکت در انواع و اقاسم رویدادها ظاهر شده است.
فومو چگونه به بازاریابی کمک می‌کند؟ فومو باعث ترس از دست دادن فرصت در مشتریان می‌شود به این ترتیب آن‌ها را را تشویق به خرید می‌کند. برخی از استراتژی های بازاریابی FOMO عبارتند از:
نشان دادن سایر افراد در حال خرید محصولات؛
نمایش یک ساعت شمارش معکوس تا زمان انقضای تبلیغات؛
ایجاد رقابت با نشان دادن تعداد افراد زیادی که در حال خرید هستند.
نمایش رضایت خریداران دیگر
نشان دادن خوشحالی و ذوق مصرف کنندگان از کالای خریداری شده

اثرات FOMO
برخی از اثرات قابل مشاهده FOMO عبارتند از چک کردن مداوم تلفن در حین فیلم، پخش همه چیز در رسانه های اجتماعی و وحشت از فکر گیر کردن بدون تلفن. در حالی که این نتایج ممکن است به‌خصوص مضر به نظر نرسند، FOMO همچنین می‌تواند رفتارهای ناسالمی مانند ارسال پیامک هنگام رانندگی را تحریک کند، عملی که می‌تواند کشنده باشد. فومو احساس بی ارزشی را هم در ما ممکن است تقویت کند. وقتی موفقیت دیگران را در شبکه های اجتماعی می‌بینیم.
همه این اثرات قابل مشاهده منعکس کننده تأثیر FOMO بر سلامت روان هستند. همانطور که قبلا ذکر شد، احساس افسردگی، ترس، اضطراب و استرس می‌تواند در پاسخ به FOMO و همچنین نارضایتی از زندگی ظاهر شود. فردی که FOMO را تجربه می‌کند ممکن است دائماً از کاری که دیگران انجام می‌دهند عذاب بکشد و مدام احساس کند که یک جای زندگی‌اش می‌لنگد.

چگونه بر FOMO غلبه کنیم
اولین قدم برای شکست دادن FOMO و افزایش رضایت از زندگی این است که بفهمیم آن چیست و از کجا می‌آید. هنگامی که FOMO شناخته شد، می‌توان اقداماتی را برای حذف آن از زندگی انجام داد. اکثر پیشنهادات برای افرادی که به دنبال غلبه بر FOMO هستند شامل استراحت کردن از رسانه های اجتماعی و توجه بیشتر به لحظه و افراد و محیط اطراف است. بیشتر بودن در لحظه، تهدیدهایی را که توسط آمیگدال درک می‌شود از بین می‌برد و استرس و ترس را کاهش می‌دهد.

اقدامات دیگری که می‌تواند به کاهش FOMO کمک کند عبارتند از:
تغییر تمرکز بر آنچه در زندگی وجود دارد. این می‌تواند شامل اصلاح سایت‌های رسانه‌های اجتماعی باشد تا افراد مثبت بیشتری در فید اینستاگرام شما ظاهر شوند یا فقط پست‌های بیشتری که باعث شادی می‌شوند.
به جای پست کردن همه چیز در رسانه های اجتماعی، یک دفتر خاطرات و تجربیات سرگرم کننده داشته باشید. این مجله تمرکز را از تحسین عمومی به تحسین خصوصی و شخصی تغییر می‌دهد. نگه داشتن یک دفترچۀ سپاسگزاری می‌تواند به تمرکز به سمت چیزهای خوب در زندگی کمک کند.
رفتن از خانه می‌تواند حس تعلق را القا کند و احساس از دست دادن را کاهش دهد. ارسال یک پیام مستقیم به یک دوست به جای یک پست عمومی نیز می‌تواند یک تعامل مثبت و صمیمی ایجاد کند که باعث افزایش احساس ارتباط و کاهش FOMO می‌شود.
برخی جومو را به عنوان راهی برای کاهش فومو بیان کردند. جومو یعنی لذت از دست دادن. احساس رضایت از کارها و فعالیت های خود، بدون نگرانی از احتمال از دست دادن کارهایی که دیگران ممکن است انجام دهند:

به محضی که احساس فومو را تجربه کردید به کاری که برایتان لذت بخش است مشغول شوید. اگر دوست‌تان در پیجش از مهمانی و خوش گذرانی‌هایش عکس و استوری گذاشته است و شما دچار اضطراب و افسوس شدید که کاش شما هم آنجا بودید. میتوانید با یک فعالیت لذت بخش مثل تماشای فیلم، تماس با دوستان یا... احساس فومو را کاهش دهید.
جومو به احساس لذت بخشی اشاره دارد که وقتی از فعالیت های (واقعی یا مجازی) گروه‌های اجتماعی خود جدا می‌شوید، تجربه می‌کنید. در جومو شما وقت‌تان را صرف همان کاری می‌کنید که بیشتر از همه می‌خواهید انجام دهید.. JOMO بسته به شخصیت ها و زندگی‌هایی که داریم به روش های مختلف به دست می‌آید، اما معمولاً شامل دوری از مهمانی ها، تجمعات، رستوران ها،و شبکه‌های اجتماعی به نفع فعالیت‌های لذت‌بخش دیگری مانند خواندن کتاب، پیاده روی، نوشتن، مشاهدۀ فیلم، گوش دادن موسیقی، مرتب کردن خانه و قفسه‌های کتاب و .. است. بسیاری از مردم وقتی یک سم زدایی دیجیتال مختصری انجام می‌دهند یعنی برای ساعات یا حتی روزهایی ارتباط خود را از رسانه های اجتماعی قطع می‌کنند، جوموی واقعی را تجربه می‌کنند. همۀ ما گاهی به خلوت کردن با خودمان احتیاج داریم. بدین ترتیب با افکار و اعمالی که دیگران شما را با آن بمباران می‌کنند خسته نمیشوید.

تاریخچه FOMO
FOMO اولین بار در سال 1996 توسط استراتژیست بازاریابی دکتر دان هرمان مورد مطالعه قرار گرفت، اما به احتمال زیاد قرن هاست که وجود داشته است. در سال 2004، پاتریک مک گینس، دانشجوی MBA دانشگاه هاروارد، زمانی که مقاله ای در روزنامه دانشجویی مدرسه بازرگانی هاروارد، The Harbus، به نام "نظریه اجتماعی در HBS: دو FOs مک گینیس" منتشر کرد، این اصطلاح را رایج کرد.

در اصل، مک گینیس این احساس را FOBO (ترس از گزینه بهتر) نامیده بودند. او و دوستانش متوجه شده بودند که همسالانشان در تعهد به برنامه ها مشکل دارند. این مشکل را به افزایش آگاهی از مرگ و میر که معمولاً در سال های پس از 11 سپتامبر احساس می‌شد نسبت داده بودند. با این حال، او و دوستانش متوجه شدند این احساسات منفی و نارضایتی نه ترس از دست دادن گزینۀ بهتر بلکه ترس از دست دادن یک تجربه ناشناخته است.

از آن زمان، تحقیقات از این موضوع الهام گرفته و به طور مداوم در مورد آن انجام شده است. FOMO در دهه 2010 به فرهنگ لغت‌های اصلی اضافه شد و یکی از نامزدهای پیشرو برای کلمه سال انجمن گویش آمریکایی در سال 2011 بود.